Ad Maas en lekker Lombok
Wie een vluchtige blik op de Kanaalstraat werpt, ziet auto’s in rijen van drie geparkeerd. Mensen schieten de winkels in en uit, om dan met tasjes gevuld met boodschappen weer verder te gaan. ‘Het is een straat met spirit; het leeft en bruist er’, vertelt Ad Maas, die kok is. Hij doorkruist de hele stad om in hier in het hart van Lombok, een stadswijk in het westen van Utrecht zijn boodschappen te doen. Als culinaire kenner weet hij waar hij moet wezen. ‘Voor groenten en fruit ga ik het liefst naar de winkeltjes aan het begin van de Kanaalstraat, bijvoorbeeld de hoekwinkel op nr 73. Heel vers en goedkoop. Vlees haal ik bij de islamitische slager Beni Said. Hij heeft geweldige lamsbouten. En voor de meer exotische ingrediënten kom ik bij Pers Polis, de Perzische specialiteitenhandel (Kanaalstraat 80-82). Daar hebben ze alles in huis om de meest exclusieve Yotam Ottolenghi of Jamie Oliver-gerechten te maken. En als het er niet is, denken ze met je mee voor een passend alternatief.’
Al in de jaren 90 werd over de Kanaalstraat een succesvol kookboek geschreven, waarbij winkeliers geïnterviewd werden aan de hand van hun liefde voor eten en voor de wijk (Lombok kookboek van Hedwig Neggers). Zo ontstond het beeld van een straat vol bedrijvigheid, van mensen afkomstig uit alle werelddelen. En dat is sindsdien niet veranderd. De meest zichtbare verandering is de komst van een imposante Turks-Nederlandse moskee in 2015 aan het begin van de straat. Met twee minaretten, die in de avond helder smaragdgroen oplichten. Hij staat op het Moskeeplein, dat het eerste zogenoemde plein van Nederland is. Ook hier waait de handelsgeest op zijn Lomboks; de moskee is namelijk boven een restaurant gebouwd. Op de begane grond is de Kebabfabriek gevestigd, een grote lichte ruimte met strakke tafeltjes en hippe stoelen, waar mensen koffie drinken achter hun laptop en baklava, steenovenpizza’s en broodjes met gekruid vlees en humus eten.
Toeristische informatie
De laatste tijd verschijnen er op de Kanaalstraat steeds meer studentikoze cafeetjes, zoals Zwart Goud (nr. 107). Ook de eenvoudige eetgelegenheden zijn populair, bijvoorbeeld het Surinaamse eethuis Aarti (Kanaalstraat 54) of Yunak met lekkere, vers gekruide Etli Ekmek’s, de Turkse kanopizza’s (Kanaalstraat 84). Op de hoek van de Kanaalstraat en de J.P. Coenstraat herinnert het culturele dagcafé Kopi Susu je aan het Indische verleden van deze wijk.
Combineer je komst in Lombok ook met een bezoek aan de moskee. Meteen bij binnenkomst zie je een lift (of een trap) die je naar de eerste verdieping voor de mannen brengt, of naar de tweede, die voor vrouwen is. Het zicht van bovenaf op de kolossale gebedsruimte is prachtig, vooral door de lichtinval en de schaduwwerking op het zeeblauwe tapijt met tulpen. De keuze voor tulpen is toepasselijk; die zijn immers in de gouden eeuw via Turkije naar Nederland gekomen (zie hoofdstuk 44). Om de gebedsruimte te betreden hoef je alleen maar je schoenen uit te doen: klaar om te bidden of om er alleen maar wat rond te kijken. Speciaal voor andersgelovigen is er trouwens ook een aparte stilteruimte. Het gebouw is voor iedereen gebouwd.
Relatie met de kaarten van de Atlas Leefomgeving
De reuring die Ad beschrijft is niet zo goed terug te vinden op de kaarten van de Atlas LO. Je ziet wel dat de algemene leefbaarheid van de wijk als matig wordt omschreven (Leefbaarometer 2016), wat regelmatig het geval is bij oude, achterstandswijken. Maar voor het positieve, bruisende karakter, o.a. door de vele winkeltjes en restaurants, is geen specifieke LO-kaart.
Op de kaart Bouwjaar panden (BAG) zie je dat de meeste huizen in de wijk van de jaren 30 zijn (oranje/rood qua kleur). Het begin van de Kanaalstraat heeft inderdaad veel nieuwe bebouwing, van na 2000 (blauwgekleurd). Daar op het plein zie je de nieuwe moskee als vrijstaand gebouw goed liggen met erachter nieuwbouw. De naam ‘Moskeeplein’ is nog niet ingevoerd…
